ಅಮೇರಿಕಾ ಎಂದರೆ ಸೌಕರ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಸರಾದ ದೇಶ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮಾತಿಲ್ಲ , ನಿಜ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಬದುಕು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಸುಖ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಾದಷ್ಟೂ ಅದಕ್ಕೆ ತೆರಬೇಕಾದ ಬೆಲೆಯೂ ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತದೆ. ಅದುಹಣದ ರೂಪದಲ್ಲೇ ಇರಲಿ ಅಥವಾ ನಾವು ವ್ಯಯಿಸಬೇಕಾದ ಸಮಯ, ಶ್ರಮ, ಸಹನೆಯೇ ಆಗಿರಲಿ, ಒಂದಷ್ಟು ನೆಮ್ಮದಿಯಂತೂ ಖಂಡಿತ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುತ್ತೇವೆ. ಸರಿ, ಇವೆಲ್ಲ ಜೀವನದ ಭಾಗವೇ ಅಲ್ಲವೇ ಎಂಬ ಸಮಾಧಾನದ ಜೊತೆ ಬದುಕೋಣ ಎಂದುಕೊಂಡರೂ ಕೆಲವೊಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಮ್ಮ ಉತ್ಸಾಹ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಜೊತೆ ಸಹಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂತಹದ್ದೊಂದು ಅನುಭವ ನನಗೆ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆ ಹುಡುಕುವಾಗ ಆಯಿತು. ಈಗ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಚರ್ಚಿತವಾಗುವ ಅಮೇರಿಕಾ ದ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿಂಜರಿತದ ಬಿಸಿ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ನಾನು ಅನುಭವಿಸಿದ ಬಗ್ಗೆ ಇದೆ ನನ್ನ ಈ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಬರವಣಿಗೆ.
ಒಂದು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ಮಹೇಶ್ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಾಗ ವಾಸಿಸಲು ಸಿಂಗಲ್ ಬೆಡ್ ರೂಮ್ ಮನೆಯನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಎಂದೆ ಕರೆಯಲಾಗುವ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 'ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋ ಬೇ ಏರಿಯ ' ದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಬೇಡಿಕೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ಸಿಲಿಕಾನ್ ವ್ಯಾಲಿ ಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂಬ (ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಾರದ) ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ಇಲ್ಲಿಯ ದುಬಾರಿ ಜೀವನ ಶೈಲಿ ಒಂದು ಥರದ ಬಿಸಿ ತುಪ್ಪ. ಅದೂ ಆಗ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಆಗಷ್ಟೇ ತಲೆದೋರಿತ್ತು. ಬಹಳ ಜನರು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಮನೆಗಳನ್ನು ಮಾರಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಗಳ ಮೊರೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯ. ಅವುಗಳ ಬೆಲೆ ಗಗನಕ್ಕೇರಿತ್ತು. ಈ ಮಧ್ಯೆ ಒಳ್ಳೆಯ ರೆಂಟ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಇಲ್ಲದೆ ಮನೆ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ನಿಯಮ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಮಾಲೀಕರದ್ದು. ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಬರೀ ೧ ವಾರ ಹಳಬರಾಗಿದ್ದ ಮಹೇಶ್ ಇವೆಲ್ಲವುದರ ನಡುವೆ ಹೈರಾಣಾಗಿದ್ದರು.
ಅಂತೂ ಒಂದು ಹೆಸರಾಂತ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ೧ ವರ್ಷದ ಲೀಸ್ ಗೆ ಪುಟ್ಟ ಮನೆ ಸಿಕ್ಕಿದಾಗ ಹೋದ ಜೀವ ಮರಳಿ ಬಂದಂತಾಗಿತ್ತು. ಸುಂದರವಾದ ಕೊಳ , ಬಾತುಕೋಳಿಗಳು, ಕೈದೋಟ ಎಲ್ಲ ಇರುವಂತ ಮನೋಹರ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ಕಳೆದದ್ದೇ ಗೊತ್ತಾಗಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೆ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಹಂಟ್ ಶುರುವಾಯಿತು. ಹೇಗೂ ಈಗ ಈ ಊರಿನ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪರಿಚಯ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಹಿಸ್ಟರಿ, ರೆಂಟ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಎಲ್ಲವೂ ಕೈಯಲ್ಲಿವೆ, ಮನೆ ಸಿಕ್ಕುವುದೇನು ಕಷ್ಟವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಭ್ರಮೆ ಹರಿದದ್ದು ಮನೆ ಹುಡುಕಲು ಶುರು ಮಾಡಿದಾಗ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ಕೆಲಸ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಮುಂಚಿನಂತೆ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಮೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಗಳ ರೇಟು ಇಳಿದಿತ್ತು. ಅದರೂ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಮಾಲೀಕರು ಬಾಡಿಗೆದಾರರ ಬಗ್ಗೆ ಮೊದಲಿಗಿಂತ ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಬಾಡಿಗೆದಾರರ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಯಾವ ತರಹದ ಉದ್ಯೋಗ ಇವೆಲ್ಲದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಲೀಸ್ ಕೊಡಬೇಕೇ ಬೇಡವೇ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ನಮಗಂತೂ ಒಂದು ಕಡೆ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರು (ಸಾಫ್ಟ್ವೇರ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಮನೆ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಉತ್ತರ ಸಿಕ್ಕಿತು! ನಮ್ಮ ಹತ್ತಿರ ಕಾರು ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ನಮಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಗಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗುವ ಮನೆ ಬೇಕಿತ್ತು. ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಅಷ್ಟು ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಅಂಥಹ ಮನೆ ಸಿಗುವುದು ಅಷ್ಟೇನೂ ಕಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ನಮಗೆ ಮನೆ ದುರ್ಲಭವಾಗಿದ್ದು ನಮಗಿದ್ದ ಮತ್ತೊಂದು ಮಿತಿ - ಮಹೇಶ್ ರ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ನ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ. ಎಂದೋ ಮುಗಿಯಬೇಕಾಗಿದ್ದ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಪ್ರತೀ ತಿಂಗಳೂ ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಹಾರುತ್ತಿತ್ತು. ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ಇನ್ನು ೩ ತಿಂಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನು ಮುಂದಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ೬ ತಿಂಗಳ ಅಥವಾ ೧ ವರ್ಷದ ಲೀಸ್ ಗೆ ಸಹಿ ಮಾಡುವ ಧೈರ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ ಲೀಸ್ ಕೊಡಲು ಯಾರೂ ಒಪ್ಪುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ಅವಧಿಗೆ ಮುಂಚೆ ಮನೆ ಬಿಡುವ ಅಥವ ಲೀಸ್ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮುರಿಯುವ ಸಾಹಸ ಮಾಡಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚೇ ಅನ್ನಿಸುವಷ್ಟು ದಂಡವನ್ನು ತೆರಲು ಸಿಧ್ಧರಿರಬೇಕು. ಇರುವ ಒಂದೇ ಒಂದು ಪರಿಹಾರ ಎಂದರೆ ತಿಂಗಳು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುವ ಲೀಸ್ ಹುಡುಕುವುದು. ಅದಂತೂ ದುಸ್ತರವೇ ಸರಿ.
ಪ್ರತಿದಿನ ೨-೩ ತಾಸು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮುಂದೆ ಕೂರುವುದು, ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಗಳ ಜಾಹೀರಾತಿಗಾಗಿ ಹುಡುಕುವುದು, ದಿನಕ್ಕೆ ೧೦-೧೨ ಈ-ಮೇಲ್ , ೮-೧೦ ಫೋನ್ ಕಾಲ್ - ಇದೊಂದು ತರಹದ ದಿನಚರಿಯೇ ಆಯಿತು. ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ ಲೀಸ್ ಎಂದ ಕೂಡಲೇ ಸಾರಿ, ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ನಿರಾಶಾದಾಯಕ ಉತ್ತರ. ಒಂದಿಬ್ಬರು ತಿಂಗಳು-ತಿಂಗಳಿನ ಲೀಸ್ ಗೆ ಒಪ್ಪಿದರೂ ಕಡಿಮೆ ಎಂದರೆ ೫ -೬ ತಿಂಗಳು ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದರು. ಸುಮ್ಮನೆ ಹೂಂ ಎಂದು ಸಿಕ್ಕ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನೈತಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಅಡ್ಡ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಛಲ ಬಿಡದೇ ನಮ್ಮ ಹುಡುಕಾಟ ಮುಂದುವರೆಸುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಇನ್ನೇನೂ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. ಇನ್ನು ಅಡುಗೆ ಮನೆ ಇರುವಂಥಹ ಹೋಟೆಲ್ ರೂಮುಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಮೋಟೆಲ್ ಅಥವ ಸ್ಟುಡಿಯೊ ಗಳು. ಆದರೆ ಅಂಥಹ ಇಕ್ಕಟ್ಟಾದ ಒಂದೇ ಒಂದು ರೂಮಿನಲ್ಲಿ ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ಇರುವುದು ಕಷ್ಟ. ಆದರೂ ಕಡೆಯ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಅದನ್ನೇ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದೆವು.
ಕೊನೆಗೂ ಒಬ್ಬ ಆಪದ್ಭಾಂದವ ಸಿಕ್ಕೇ ಬಿಟ್ಟ. ತಿಂಗಳ ಲೀಸ್ ಗೆ ಒಪ್ಪಿದ್ದ, ಅದೂ ಇಂತಿಷ್ಟು ಕಾಲ ಇರಲೇಬೇಕು ಎಂಬ ಷರತ್ತು ಏನೂ ಇಲ್ಲದೆ! ಸರಿ. ನಾವು ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ನೋಡಲು ಹೋದೆವು. ಅದು ಇದ್ದ ಜಾಗವಂತೂ ನಮಗೆ ಹೇಳಿ ಮಾಡಿಸಿದ ಹಾಗಿತ್ತು! ಸೂಪರ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್, ಬಸ್, ಟ್ರೈನ್ , ಲೈಬ್ರರಿ, ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಆಫೀಸ್ ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಹತ್ತಿರ. ಬಾಡಿಗೆಯೂ ಹೆಚ್ಚಿಲ್ಲ. ಬಹಳ ಹುಮ್ಮಸ್ಸಿನಿಂದ ಒಳಗೆ ಹೋದರೆ ಇಬ್ಬರಿಗೂ ಭ್ರಮನಿರಸನ! ಗೋಡೆ , ಕಿಟಕಿ , ಕಾರ್ಪೆಟ್ ಎಲ್ಲವೂ ಕೊಳಕಾಗಿತ್ತು, ನೋಡಿದ ಕೂಡಲೇ ಬೇಡ ಹೇಳುವ ಹಾಗಿತ್ತು. ಯುಎಸ್ ಲ್ಲೂ ಈ ತರಹದ ಮನೆಗಳು ಇರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಗಿದ್ದೆ ಆಗ. ಬಂದ ದಾರಿಗೆ ಸುಂಕವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮರಳಿ ಹೊರಟೆವು.
ಅದೇ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಎದುರಿಗೆ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ , ಸುಂದರ , ಸ್ವತಂತ್ರ ಮನೆಯಿತ್ತು. ಅದರ ಎದುರು ತೆಗೆಯದೆ ಬಿಟ್ಟ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಗಳು , ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಗುಡಿಸದೇ ಬಿಟ್ಟ ಎಲೆಯುದುರು ಎಲ್ಲ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದವು, ಮನೆ ಖಾಲಿ ಇದೆ ಎಂದು. ಇಂಥ ಒಳ್ಳೆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟು ಸುಂದರವಾದ ಗೂಡನ್ನು ಹೊಂದಲು ಅದೃಷ್ಟ ಬೇಕು ಎಂದು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಮನೆಗೆ ಬಂದೆವು.
ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಎದ್ದಾಗ ಒಂದು ಅಚ್ಚರಿ ಕಾದಿತ್ತು. ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಸಲುವಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಿದ ಈ-ಮೇಲ್ ಒಂದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಬಂದಿತ್ತು, ನಾವು ಹಿಂದಿನ ದಿನ ನೋಡಿ ಅಸೂಯೆಪಟ್ಟಿದ್ದ ಮನೆಯ ಮಾಲೀಕರಿಂದ! ತವೊಬ್ಬರು ಪಾದ್ರಿ, ದೇವರ ಕೆಲಸಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಸದ್ಯ ಆಫ್ರಿಕದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಮನೆಗೆ ಬಾಡಿಗೆದಾರರನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಬರೆದಿತ್ತು. 'ನನಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಮೊತ್ತ ಒಂದು ವಿಷಯವೇ ಅಲ್ಲ, ಮನೆಯ ಕಾಳಜಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವವರು ಮುಖ್ಯ , ನೀವು ಮನೆಯನ್ನು ಹೊರಗಡೆಯಿಂದ ನೋಡಬಹುದು, ನಂತರ ನನಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿ' ಎಂಬುದರ ಜೊತೆ ಒಂದು ಅರ್ಜಿ ಫಾರಂ ನ್ನೂ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದರು. ನನಗಂತೂ ಆಶ್ಚರ್ಯ. ಬಾಡಿಗೆ ಮೊತ್ತವೂ ಜಾಸ್ತಿಯಿಲ್ಲ, ಸೋಫಾ, ಡೈನಿಂಗ್ ಟೇಬಲ್ ಎಲ್ಲ ಇರುವಂಥಹ ಸುಸಜ್ಜಿತ, ಸುಂದರ ಮನೆ ಯಾರಿಗೆ ಬೇಡ ಹೇಳಿ? ಇಷ್ಟು ದಿನ ಹುಡುಕಿದ್ದಕ್ಕೆ ಒಳ್ಳೆ ಜಾಕ್ ಪಾಟ್ ಹೊಡೆಯಿತು ಎಂದು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಫಾರಂ ಭಾರ್ತಿ ಮಾಡತೊಡಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಮಾಮೂಲು ಮಾಹಿತಿಗಳ ಜೊತೆ ಕುಟುಂಬದ ಎಲ್ಲ ಸದಸ್ಯರ ಪೋಟೋ ಮತ್ತು ಯಜಮಾನನ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಕಾಪಿ ಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನೂ ನೋಡಿದಾಗ ಇದು ಎಲ್ಲೋ ಮೋಸ ಇರಬಹುದು ಎಂಬ ಅನುಮಾನ ಬಂತು. ನಂತರ ಮಹೇಶ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಜಾಹೀರಾತುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹುಡುಕಿದಾಗ ಗೊತ್ತಾಯಿತು ಇದೊಂದು ಮೋಸದ ಮಹಾ ಜಾಲ ಎಂದು. ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ಖಾಲಿ ಇರುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಮನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಹೀರಾತು ಕೊಟ್ಟು ಅದಕ್ಕೆ ಮರುಳಾದ ಜನರಿಂದ ಡೆಪೋಸಿಟ್ ಹಣವನ್ನು ವಸೂಲಿ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರ. ಕಾನೂನು ಎಷ್ಟು ಬಿಗಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಮೋಸ ಹೋಗುವ ಜನರು ಇರುವ ತನಕ ಇಂತಹ ಖದೀಮರಿಗೆ ಬರಗಾಲವಿಲ್ಲ.
ಈ ಅನುಭವ ಆದಮೇಲಂತೂ ಬಾಡಿಗೆ ಮೊತ್ತ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಮನೆಗಳ ಜಾಹೀರತನ್ನೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಂಶಯದಿಂದ ನೋಡುವಂತಾಗಿದೆ! ನಮ್ಮ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಹಂಟಿಂಗ್ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಹೊಸ ಬಗೆಯ ಅನುಭವಗಳು, ವಿಭಿನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಜನರ ಭೇಟಿ, ಅಮೇರಿಕವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶ . ಒಂದಂತೂ ನಿಜ, ಪ್ರತೀ ಹಂತದಲ್ಲೂ ನನ್ನ ಇಂಡಿಯಾ ಎಷ್ಟು ಗ್ರೇಟ್ ಎಂದು ಹೆಮ್ಮೆ ಪಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ ನನ್ನ ಈ ಅನುಭವ. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನನ್ನ ಇಂಡಿಯಾಗೆ ಸಲಾಂ.
ಒಂದು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ಮಹೇಶ್ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಾಗ ವಾಸಿಸಲು ಸಿಂಗಲ್ ಬೆಡ್ ರೂಮ್ ಮನೆಯನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಎಂದೆ ಕರೆಯಲಾಗುವ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 'ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋ ಬೇ ಏರಿಯ ' ದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಬೇಡಿಕೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ಸಿಲಿಕಾನ್ ವ್ಯಾಲಿ ಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂಬ (ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಾರದ) ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ಇಲ್ಲಿಯ ದುಬಾರಿ ಜೀವನ ಶೈಲಿ ಒಂದು ಥರದ ಬಿಸಿ ತುಪ್ಪ. ಅದೂ ಆಗ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಆಗಷ್ಟೇ ತಲೆದೋರಿತ್ತು. ಬಹಳ ಜನರು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಮನೆಗಳನ್ನು ಮಾರಿ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಗಳ ಮೊರೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯ. ಅವುಗಳ ಬೆಲೆ ಗಗನಕ್ಕೇರಿತ್ತು. ಈ ಮಧ್ಯೆ ಒಳ್ಳೆಯ ರೆಂಟ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಇಲ್ಲದೆ ಮನೆ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ನಿಯಮ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಮಾಲೀಕರದ್ದು. ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಬರೀ ೧ ವಾರ ಹಳಬರಾಗಿದ್ದ ಮಹೇಶ್ ಇವೆಲ್ಲವುದರ ನಡುವೆ ಹೈರಾಣಾಗಿದ್ದರು.
ಅಂತೂ ಒಂದು ಹೆಸರಾಂತ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಕಾಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ೧ ವರ್ಷದ ಲೀಸ್ ಗೆ ಪುಟ್ಟ ಮನೆ ಸಿಕ್ಕಿದಾಗ ಹೋದ ಜೀವ ಮರಳಿ ಬಂದಂತಾಗಿತ್ತು. ಸುಂದರವಾದ ಕೊಳ , ಬಾತುಕೋಳಿಗಳು, ಕೈದೋಟ ಎಲ್ಲ ಇರುವಂತ ಮನೋಹರ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ಕಳೆದದ್ದೇ ಗೊತ್ತಾಗಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೆ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಹಂಟ್ ಶುರುವಾಯಿತು. ಹೇಗೂ ಈಗ ಈ ಊರಿನ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪರಿಚಯ ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಹಿಸ್ಟರಿ, ರೆಂಟ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಎಲ್ಲವೂ ಕೈಯಲ್ಲಿವೆ, ಮನೆ ಸಿಕ್ಕುವುದೇನು ಕಷ್ಟವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಭ್ರಮೆ ಹರಿದದ್ದು ಮನೆ ಹುಡುಕಲು ಶುರು ಮಾಡಿದಾಗ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ತೀವ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ಕೆಲಸ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಮುಂಚಿನಂತೆ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಮನೆಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಮೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಗಳ ರೇಟು ಇಳಿದಿತ್ತು. ಅದರೂ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಮಾಲೀಕರು ಬಾಡಿಗೆದಾರರ ಬಗ್ಗೆ ಮೊದಲಿಗಿಂತ ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಬಾಡಿಗೆದಾರರ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಯಾವ ತರಹದ ಉದ್ಯೋಗ ಇವೆಲ್ಲದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಲೀಸ್ ಕೊಡಬೇಕೇ ಬೇಡವೇ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ನಮಗಂತೂ ಒಂದು ಕಡೆ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರು (ಸಾಫ್ಟ್ವೇರ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಮನೆ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಉತ್ತರ ಸಿಕ್ಕಿತು! ನಮ್ಮ ಹತ್ತಿರ ಕಾರು ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ನಮಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಗಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗುವ ಮನೆ ಬೇಕಿತ್ತು. ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಅಷ್ಟು ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಅಂಥಹ ಮನೆ ಸಿಗುವುದು ಅಷ್ಟೇನೂ ಕಷ್ಟವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ನಮಗೆ ಮನೆ ದುರ್ಲಭವಾಗಿದ್ದು ನಮಗಿದ್ದ ಮತ್ತೊಂದು ಮಿತಿ - ಮಹೇಶ್ ರ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ನ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ. ಎಂದೋ ಮುಗಿಯಬೇಕಾಗಿದ್ದ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಪ್ರತೀ ತಿಂಗಳೂ ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಹಾರುತ್ತಿತ್ತು. ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ಇನ್ನು ೩ ತಿಂಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನು ಮುಂದಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ೬ ತಿಂಗಳ ಅಥವಾ ೧ ವರ್ಷದ ಲೀಸ್ ಗೆ ಸಹಿ ಮಾಡುವ ಧೈರ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ ಲೀಸ್ ಕೊಡಲು ಯಾರೂ ಒಪ್ಪುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ಅವಧಿಗೆ ಮುಂಚೆ ಮನೆ ಬಿಡುವ ಅಥವ ಲೀಸ್ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮುರಿಯುವ ಸಾಹಸ ಮಾಡಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚೇ ಅನ್ನಿಸುವಷ್ಟು ದಂಡವನ್ನು ತೆರಲು ಸಿಧ್ಧರಿರಬೇಕು. ಇರುವ ಒಂದೇ ಒಂದು ಪರಿಹಾರ ಎಂದರೆ ತಿಂಗಳು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುವ ಲೀಸ್ ಹುಡುಕುವುದು. ಅದಂತೂ ದುಸ್ತರವೇ ಸರಿ.
ಪ್ರತಿದಿನ ೨-೩ ತಾಸು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಮುಂದೆ ಕೂರುವುದು, ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಗಳ ಜಾಹೀರಾತಿಗಾಗಿ ಹುಡುಕುವುದು, ದಿನಕ್ಕೆ ೧೦-೧೨ ಈ-ಮೇಲ್ , ೮-೧೦ ಫೋನ್ ಕಾಲ್ - ಇದೊಂದು ತರಹದ ದಿನಚರಿಯೇ ಆಯಿತು. ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯ ಲೀಸ್ ಎಂದ ಕೂಡಲೇ ಸಾರಿ, ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ನಿರಾಶಾದಾಯಕ ಉತ್ತರ. ಒಂದಿಬ್ಬರು ತಿಂಗಳು-ತಿಂಗಳಿನ ಲೀಸ್ ಗೆ ಒಪ್ಪಿದರೂ ಕಡಿಮೆ ಎಂದರೆ ೫ -೬ ತಿಂಗಳು ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದರು. ಸುಮ್ಮನೆ ಹೂಂ ಎಂದು ಸಿಕ್ಕ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನೈತಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಅಡ್ಡ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಛಲ ಬಿಡದೇ ನಮ್ಮ ಹುಡುಕಾಟ ಮುಂದುವರೆಸುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಇನ್ನೇನೂ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. ಇನ್ನು ಅಡುಗೆ ಮನೆ ಇರುವಂಥಹ ಹೋಟೆಲ್ ರೂಮುಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಮೋಟೆಲ್ ಅಥವ ಸ್ಟುಡಿಯೊ ಗಳು. ಆದರೆ ಅಂಥಹ ಇಕ್ಕಟ್ಟಾದ ಒಂದೇ ಒಂದು ರೂಮಿನಲ್ಲಿ ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ಇರುವುದು ಕಷ್ಟ. ಆದರೂ ಕಡೆಯ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿ ಅದನ್ನೇ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದೆವು.
ಕೊನೆಗೂ ಒಬ್ಬ ಆಪದ್ಭಾಂದವ ಸಿಕ್ಕೇ ಬಿಟ್ಟ. ತಿಂಗಳ ಲೀಸ್ ಗೆ ಒಪ್ಪಿದ್ದ, ಅದೂ ಇಂತಿಷ್ಟು ಕಾಲ ಇರಲೇಬೇಕು ಎಂಬ ಷರತ್ತು ಏನೂ ಇಲ್ಲದೆ! ಸರಿ. ನಾವು ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ನೋಡಲು ಹೋದೆವು. ಅದು ಇದ್ದ ಜಾಗವಂತೂ ನಮಗೆ ಹೇಳಿ ಮಾಡಿಸಿದ ಹಾಗಿತ್ತು! ಸೂಪರ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್, ಬಸ್, ಟ್ರೈನ್ , ಲೈಬ್ರರಿ, ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ಆಫೀಸ್ ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಹತ್ತಿರ. ಬಾಡಿಗೆಯೂ ಹೆಚ್ಚಿಲ್ಲ. ಬಹಳ ಹುಮ್ಮಸ್ಸಿನಿಂದ ಒಳಗೆ ಹೋದರೆ ಇಬ್ಬರಿಗೂ ಭ್ರಮನಿರಸನ! ಗೋಡೆ , ಕಿಟಕಿ , ಕಾರ್ಪೆಟ್ ಎಲ್ಲವೂ ಕೊಳಕಾಗಿತ್ತು, ನೋಡಿದ ಕೂಡಲೇ ಬೇಡ ಹೇಳುವ ಹಾಗಿತ್ತು. ಯುಎಸ್ ಲ್ಲೂ ಈ ತರಹದ ಮನೆಗಳು ಇರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಗೊತ್ತಾಗಿದ್ದೆ ಆಗ. ಬಂದ ದಾರಿಗೆ ಸುಂಕವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಮರಳಿ ಹೊರಟೆವು.
ಅದೇ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಎದುರಿಗೆ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ , ಸುಂದರ , ಸ್ವತಂತ್ರ ಮನೆಯಿತ್ತು. ಅದರ ಎದುರು ತೆಗೆಯದೆ ಬಿಟ್ಟ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಗಳು , ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಗುಡಿಸದೇ ಬಿಟ್ಟ ಎಲೆಯುದುರು ಎಲ್ಲ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದವು, ಮನೆ ಖಾಲಿ ಇದೆ ಎಂದು. ಇಂಥ ಒಳ್ಳೆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟು ಸುಂದರವಾದ ಗೂಡನ್ನು ಹೊಂದಲು ಅದೃಷ್ಟ ಬೇಕು ಎಂದು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಮನೆಗೆ ಬಂದೆವು.
ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಎದ್ದಾಗ ಒಂದು ಅಚ್ಚರಿ ಕಾದಿತ್ತು. ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಸಲುವಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಿದ ಈ-ಮೇಲ್ ಒಂದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಬಂದಿತ್ತು, ನಾವು ಹಿಂದಿನ ದಿನ ನೋಡಿ ಅಸೂಯೆಪಟ್ಟಿದ್ದ ಮನೆಯ ಮಾಲೀಕರಿಂದ! ತವೊಬ್ಬರು ಪಾದ್ರಿ, ದೇವರ ಕೆಲಸಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಸದ್ಯ ಆಫ್ರಿಕದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಮನೆಗೆ ಬಾಡಿಗೆದಾರರನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಬರೆದಿತ್ತು. 'ನನಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಮೊತ್ತ ಒಂದು ವಿಷಯವೇ ಅಲ್ಲ, ಮನೆಯ ಕಾಳಜಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವವರು ಮುಖ್ಯ , ನೀವು ಮನೆಯನ್ನು ಹೊರಗಡೆಯಿಂದ ನೋಡಬಹುದು, ನಂತರ ನನಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿ' ಎಂಬುದರ ಜೊತೆ ಒಂದು ಅರ್ಜಿ ಫಾರಂ ನ್ನೂ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದರು. ನನಗಂತೂ ಆಶ್ಚರ್ಯ. ಬಾಡಿಗೆ ಮೊತ್ತವೂ ಜಾಸ್ತಿಯಿಲ್ಲ, ಸೋಫಾ, ಡೈನಿಂಗ್ ಟೇಬಲ್ ಎಲ್ಲ ಇರುವಂಥಹ ಸುಸಜ್ಜಿತ, ಸುಂದರ ಮನೆ ಯಾರಿಗೆ ಬೇಡ ಹೇಳಿ? ಇಷ್ಟು ದಿನ ಹುಡುಕಿದ್ದಕ್ಕೆ ಒಳ್ಳೆ ಜಾಕ್ ಪಾಟ್ ಹೊಡೆಯಿತು ಎಂದು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಫಾರಂ ಭಾರ್ತಿ ಮಾಡತೊಡಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಮಾಮೂಲು ಮಾಹಿತಿಗಳ ಜೊತೆ ಕುಟುಂಬದ ಎಲ್ಲ ಸದಸ್ಯರ ಪೋಟೋ ಮತ್ತು ಯಜಮಾನನ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಕಾಪಿ ಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನೂ ನೋಡಿದಾಗ ಇದು ಎಲ್ಲೋ ಮೋಸ ಇರಬಹುದು ಎಂಬ ಅನುಮಾನ ಬಂತು. ನಂತರ ಮಹೇಶ್ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಜಾಹೀರಾತುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹುಡುಕಿದಾಗ ಗೊತ್ತಾಯಿತು ಇದೊಂದು ಮೋಸದ ಮಹಾ ಜಾಲ ಎಂದು. ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ಖಾಲಿ ಇರುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಮನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಹೀರಾತು ಕೊಟ್ಟು ಅದಕ್ಕೆ ಮರುಳಾದ ಜನರಿಂದ ಡೆಪೋಸಿಟ್ ಹಣವನ್ನು ವಸೂಲಿ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರ. ಕಾನೂನು ಎಷ್ಟು ಬಿಗಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಮೋಸ ಹೋಗುವ ಜನರು ಇರುವ ತನಕ ಇಂತಹ ಖದೀಮರಿಗೆ ಬರಗಾಲವಿಲ್ಲ.
ಈ ಅನುಭವ ಆದಮೇಲಂತೂ ಬಾಡಿಗೆ ಮೊತ್ತ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಮನೆಗಳ ಜಾಹೀರತನ್ನೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಂಶಯದಿಂದ ನೋಡುವಂತಾಗಿದೆ! ನಮ್ಮ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಹಂಟಿಂಗ್ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಹೊಸ ಬಗೆಯ ಅನುಭವಗಳು, ವಿಭಿನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಜನರ ಭೇಟಿ, ಅಮೇರಿಕವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶ . ಒಂದಂತೂ ನಿಜ, ಪ್ರತೀ ಹಂತದಲ್ಲೂ ನನ್ನ ಇಂಡಿಯಾ ಎಷ್ಟು ಗ್ರೇಟ್ ಎಂದು ಹೆಮ್ಮೆ ಪಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ ನನ್ನ ಈ ಅನುಭವ. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನನ್ನ ಇಂಡಿಯಾಗೆ ಸಲಾಂ.
